Communities in AMUR
Select a community to browse its collections.
Recent Submissions
Przedstawienie dialektów we współczesnej prozie niemieckiej i japońskiej w świetle koncepcji ideologii językowych
(2025) Jaśkiewicz, Hanna Alina; Wicherkiewic, Tomasz. Promotor; Jarosz, Aleksandra. Promotor pomocniczy
Rozprawa poświęcona jest analizie ideologii językowych odzwierciedlonych w literackich przedstawieniach dialektów bawarskiego, górnosaksońskiego, Kansai i Tōhoku w prozie niemieckiej i japońskiej z lat 1980-2024. Choć procesy standaryzacji językowej w Niemczech i Japonii rozpoczęły się już w XIX wieku, dialekty wciąż odgrywają istotną rolę społeczną i kulturową, a ich postrzeganie pozostaje niedostatecznie zbadane. Część teoretyczna pracy omawia dotychczasowe podejścia badawcze (narratologiczne, stylistyczne, socjolingwistyczne) oraz kluczowe pojęcia, takie jak dialekt, ideologia i polityka językowa. Następnie przedstawiono sytuację językową w obu krajach, historię standaryzacji oraz charakterystykę analizowanych dialektów. W części analitycznej ukazano sposób literackiego przedstawiania poszczególnych odmian, ich funkcje, konteksty użycia i motywacje autorów. Analiza porównawcza pozwoliła stwierdzić, że dialekty są konsekwentnie przedstawiane jako odmiany nacechowane wobec neutralnego języka standardowego, co potwierdza dominację ideologii języka standardowego w Niemczech i Japonii. W literaturze japońskiej widoczne jest jednak większe zainteresowanie przełamywaniem stereotypów, co może świadczyć o rosnącym wpływie ideologii antystandaryzacji. Widoczny jest też wpływ prestiżu danej odmiany: dialekty o niższym prestiżu częściej obciążane są negatywnymi konotacjami społecznymi.
The dissertation examines language ideologies reflected in literary representations of the Bavarian, Upper Saxon, Kansai, and Tōhoku dialects in German and Japanese prose from 1980 to 2024. Although linguistic standardization in Germany and Japan began in the 19th century, dialects still play a significant social and cultural role, and their perception remains insufficiently studied. The theoretical part discusses previous approaches (narratological, stylistic, sociolinguistic) and key concepts such as dialect, ideology, and language policy. It also outlines the linguistic situation in both countries, the history of standardization, and the characteristics of the analyzed dialects. The analytical part explores how these varieties are represented in literature, their functions, contexts of use, and authors’ motivations. Comparative analysis shows that dialects are consistently portrayed as marked varieties in relation to the neutral standard language, confirming the dominance of standard language ideology in both Germany and Japan. Japanese literature, however, shows greater interest in challenging stereotypical perceptions of dialects, indicating a growing influence of anti-standardization ideologies. The prestige of each variety also affects its portrayal: lower-prestige dialects are often burdened with negative social connotations.
„Все поэты жиды“. Antytotalitarne gesty poetyckie i kreacyjne wobec Zagłady oraz innych doświadczeń granicznych
(Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2025) Kuczyńska-Koschany, Katarzyna
Monografia problemu dotyczy tematu gestu artystycznego jako znak towarowy przeciw temu, co w sposób opracowany totalitarne. Gesty poetyckie i inne gesty kreacyjne upominają się o wolność i godność na nieludzkiej ziemi, charakterystyczny podmiotowość człowieka tam, gdzie się go uprzedmiotawia i skazuje na śmierć. To dominujący temat pozostaje katastrofą antropologicznie najbardziej radykalną, czyli Zagłada Żydów, a tytułowa fraza Maryny Cwietajewej, celowo zapisana cyrylicą, jest najbardziej lapidarnym streszczeniem książki. Praca dotyczy niepokojących obcości, naruszających „granice mojego świata i ograniczenia języka”. Niesubordynowane gesty polskie i amerykańskie (Jeana Améry'ego, Mirona Białoszewskiego, Jerzego Ficowskiego, Zbigniewa Herberta, Janusza Korczaka, Piotra Matywieckiego, Czesława Miłosza, Wisławy Szymborskiej, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, Andrzeja Bobkowskiego, Paula Celana, Waltera Benjamina, Victora Klemperera, Fritza Sterna) do poezji i kreacji przeciw władzy nieuprawnionej i śmiercionośnej. W tym przypadku każdy z nich jest podejrzany o samobójstwo, jest życiodajny.
Książka ma charakter monografii problemowej. Wszystkie zawarte w niej teksty poruszają problem aktu artystycznego jako oporu wobec wszelkich przejawów totalitaryzmu. Akty poetyckie i wszelkie inne gesty twórcze stają w obronie ludzkiej wolności i godności na nieludzkiej ziemi, wysuwają na pierwszy plan podmiotowość, gdy ktoś zostaje uprzedmiotowiony i skazany na śmierć. Dlatego też Holokaust, najbardziej radykalna katastrofa antropologiczna, dominuje tematycznie w tej książce, a słynne powiedzenie Poematu końca Mariny Cwietajewej, celowo napisanego cyrylicą, jest jej najlepszym podsumowaniem w synekdochiczny sposób. W monografii omówiono niepokojącą obcość, która narusza Wittgensteinowskie „granice mojego języka są granicami mojego świata”. Niesubordynowane czyny pisarzy polskich i europejskich (m.in. J. Améry, M. Białoszewski, J. Ficowski, Z. Herbert, J. Korczak, P. Matywiedd, Cz. Miłosz, W. Szymborska, E. Tkaczyszyn-Dycki, A. Bobkowski, P. Celan, W. Benjamin, V. Klemperer, F. Stem) to poetyckie i twórcze gesty przeciwko władzy, która jest nieuprawniona i zabójcza. W tym sensie każdy z opisywanych tu aktów poetyckich, nawet ten samobójczy, jest podtrzymujący życie.
The book is a problem-oriented monograph. All the texts included in it raise the problem of the artistic act as resistance to any manifestation of totalitarianism. The poetic acts and all the other gestures of creativity stand up for the human freedom and dignity on the inhuman earth, they foreground one’s subjectivity whenever one is objectified and sentenced
to death. Therefore the Holocaust, the most radical anthropological disaster, dominates thematically in this book and the famous dictum of Marina Tsvetaeva’s Poem Of The End, intentionally written in Cyrillic alphabet, is its best summary in a synecdochic way. The monograph discusses a disturbing strangeness that violates Wittgenstein’s “boundaries of my language are the boundaries of my world”. The insubordinate acts of Polish and European writers (i.a. J. Amery, M. Białoszewski, J. Ficowski, Z. Herbert, J. Korczak, P. Matywiecki, Cz. Miłosz, W. Szymborska, E. Tkaczyszyn-Dycki, A. Bobkowski, P. Celan, W. Benjamin, V. Klemperer, F. Stern) are poetic and creative gestures against the power which is unauthorized and deadly. In that sense each of the described here poetic acts, even the suicidal ones, is life-sustaining.
Związek genów układu odpornościowego nornicy rudej (Clethrionomys glareolus) z genami białek powierzchniowych krętków Borrelia afzelii
(2025) Różańska-Wróbel, Joanna; Radwan, Jacek. Promotor
Interakcje między żywicielami i pasożytami prowadzą do ich współzależnej ewolucji, kształtując zmienność genetyczną, strukturę populacji oraz rozprzestrzenianie się chorób. Niniejsza praca analizuje oddziaływania pomiędzy genami gospodarza i pasożyta oraz odpowiedź transkryptomu gospodarza na infekcję. Badania przeprowadzono w naturalnym systemie nornicy rudej (Clethrionomys glareolus) i infekującej ją bakterii Borrelia afzelii. W pierwszym rozdziale badano związek między wariantami genów MHC klasy II nornic, a wariantami genów kodujących białko powierzchniowe OspC krętków Borrelia. Stwierdzono, że allele MHC mogą kształtować specyficzną dla wariantu odpowiedź immunologiczną na białko OspC, co jest zgodne z założeniami koewolucji gospodarz pasożyt. W drugim rozdziale analizowano geny kodujące czynnik H (CFH) u nornic i gen ospE bakterii. Wykryto, że gen ospE ewoluuje pod wpływem działania doboru pozytywnego, nie stwierdzono jednak zależności między wariantami genów CFH i ospE. Trzeci rozdział, oparty na analizie transkryptomu nornic, wykazał u zainfekowanych gryzoni aktywację nabytej odpowiedzi odpornościowej (w szczególności związanej z funkcjonowaniem limfocytów B i produkcją przeciwciał), obniżenie odpowiedzi prozapalnej w porównaniu z tą opisywaną u ludzi lub myszy laboratoryjnych oraz zmiany w ekspresji genów związanych z macierzą pozakomórkową i procesami neurodegeneracyjnymi. Uzyskane wyniki sugerują strategię tolerancji na infekcję oraz odsłaniają genetyczne podstawy koewolucji w naturalnym układzie żywiciel-patogen.
Interactions between hosts and parasites drive their coevolution, shaping genetic variation, population structure, and disease dynamics. This dissertation investigates host-pathogen gene associations and host transcriptomic response to infection. The study focuses on the natural system of the bank vole (Clethrionomys glareolus) and the bacterium Borrelia afzelii. The first chapter examines associations between bank vole MHC class II gene variants and variants of the ospC gene of B. afzelii. The findings suggest that MHC alleles may shape variant-specific immune responses to Borrelia OspC, consistent with host-pathogen coevolution. The second chapter analyses vole genes encoding complement factor H (CFH) and the bacterial ospE gene. While ospE showed signs of positive selection, no association between CFH and ospE variants was found. The third chapter, based on transcriptomic analysis, shows that infected voles activate adaptive immune responses (particularly those related to B cells and antibody production), exhibit reduced pro-inflammatory responses compared to humans or lab mice, and display changes in expression of genes related to the extracellular matrix and neurodegenerative pathways. These results suggest a tolerance strategy of reservoir hosts to infection and highlight the genetic basis of coevolution in a natural host-pathogen system.
Notes on the Late Latin Accusative Absolute Construction
(Brepols Publishers, 2025) Cotticelli-Kurras, Paola; Dahl, Eystein; Živojinović, Jelena; Galdi, Gianbattista; Aerts, Simon; Papini, Alessandro
It is well known that the accusative absolute construction competes with and eventually replaces the absolute ablative in Late Latin. The functional parallelism between the two constructions in Late Latin is reflected in the fact that they are sometimes iuxtaposed, cf. e.g. Hic captiuitatem Iudaeorum relaxatam muneribusque Eleazaro pontifice Iudaeorum placato (IorD. Rom. 74). Adams (2003, 612) mentions a number of cases in Vulgar and Late Latin where absolute constructions have a nominal element with accusative case marking and a verbal element in the ablative, cf. e.g. iunctis secum Gepidas cum Ardarico, Gothosque cum Valamir (IorD. Rom. 331), nonnullis nares auresque omissis (Greg. Tvr. Franc. 10, 18). Hybrid constructions of this type are most likely motivated by the spread of the absolute accusative construction of the type regina […] neminem scientem subterfugit (IorD. Rom. 350), which is attested from the third century aD onwards (cf. Biese 1928) and gradually replaced the absolute ablative construction. Väänänen (1981, 166) notes that the absolute ablative is a subordination strategy characteristic of the literary language of the classical period (cf. also Rovai 2014, 131). According to Halla-aho (2009, 104), the ablative case marking in the abovementioned hybrid constructions represents a marker of subordination rather than agreement with the participial subject argument. The aim of this research is twofold: (1) to determine the mechanisms of change in the absolute constructions and to establish a chronological order in the development of mixed and absolute constructions with a focus on the accusative absolute; (2) to provide a better understanding of non-finite syntax and competitive structures in Late and Vulgar Latin
ECOLI[S]² Essays and notes on ecolinguistic synergy and synthesis
(Katedra Ekokomunikacji UAM, 2017) Puppel, Stanisław
Funkcjonowanie budżetów obywatelskich w Polsce na przykładzie miast wojewódzkich
(2025) Radzioch, Joanna; Scheffs, Łukasz. Promotor
W przedłożonej pracy doktorskiej podjęto tematykę funkcjonowania budżetów obywatelskich w 18 miastach w Polsce. Głównym celem badawczym pracy było przedstawienie mocnych i słabych stron budżetu obywatelskiego w miastach wojewódzkich w Polsce w perspektywie mieszkańców, jak i urzędników, którzy biorą udział w organizacji budżetu obywatelskiego. Cel pracy został osiągnięty dzięki realizacji celów szczegółowych, m.in.: odniesienie się do istoty partycypacji i wyróżnienie partycypacji obywatelskiej oraz partycypacji społecznej, a także określenie, w jaki sposób funkcjonuje społeczeństwo obywatelskie oraz sformułowanie wniosków na podstawie przeprowadzonego niereprezentatywnego badania własnego z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety wśród mieszkańców Poznania w kontekście problematyki budżetu obywatelskiego w tym mieście. Ponadto, autorka przeprowadziła również wywiady pogłębione z urzędnikami zajmującymi się organizacją budżetów obywatelskich w 18 miastach w Polsce, które zgodnie z definicją przyjętą w pracy, są miastami wojewódzkimi. Na podstawie przeprowadzonych badań udało się m.in. określić, jakie są szanse i zagrożenia dla budżetów obywatelskich, jak urzędnicy oceniają podstawę prawna funkcjonowania budżetów obywatelskich czy też, jakich zmian w procedurze oczekują mieszkańcy Poznania, którzy wzięli udział w wypełnieniu kwestionariusza ankiety (badanie niereprezentatywne).
This doctoral thesis addresses the functioning of participatory budgets in 18 cities in Poland. The main research objective of the study was to present the strengths and weaknesses of participatory budgets in provincial cities in Poland - both from the perspective of residents and public officials involved in the organization of participatory budgets. This goal was achieved through the realization of several specific objectives, including: addressing he essence of participation and distinguishing between citizen participation and social participation, as well as defining how civil society operates and formulating conclusions based on a non-representative survey conducted among residents of Poznań regarding the issue of the participatory budget in this city. Furthermore, the author conducted in-depth interviews with public officials involved in the organization of participatory budgets in 18 cities across Poland, which, according to the definition adopted in this study, are provincial cities. Based on the conducted research, the study was able to determine, among other things, the opportunities and threats for participatory budgets, how public officials assess the legal basis for the functioning of participatory budgets, and what changes in the procedure are expected by the residents of Poznań who participated in the survey (non-representative study).
Selektywny humanitaryzm w polskiej polityce azylowej i jego wpływ na działalność międzynarodowych organizacji humanitarnych w kontekście kryzysów migracyjnych w Polsce w latach 2021-2023
(2025) Bogucewicz, Magdalena; Potyrała, Anna. Promotor
W rozprawie podjęto analizę problemu badawczego w obrębie polskiej polityki azylowej oraz reakcji państwa na kryzysy migracyjne w latach 2021-2023. Celem badawczym przeprowadzonych rozważań było sprecyzowanie przyczyn i przejawów podwójnych standardów w dostępie do procedur związanych z udzielaniem ochrony międzynarodowej w Polsce oraz określenie w sposób empiryczny ich wpływu na działalność INGOs w kontekście kryzysów migracyjnych na polskiej granicy z Białorusią i Ukrainą. W badaniach wprowadzono pojęcie selektywnego humanitaryzmu, odnoszące się do zróżnicowanego dostępu do procedur ubiegania się o ochronę międzynarodową oraz pomocy humanitarnej.
The dissertation analyzes the research problem within Polish asylum policy and the state's response to migration crises in the years 2021-2023. The research aim was to clarify the causes and manifestations of dual standards in access to procedures related to granting international protection in Poland, and empirically determine their impact on the activities of INGOs in the context of migration crises on Poland’s borders with Belarus and Ukraine. The concept of selective humanitarianism was introduced in the study, referring to the differentiated access to procedures for seeking international protection and humanitarian assistance.
Polityzacja Telewizji Polskiej jako instrument realizacji polityki historycznej Prawa i Sprawiedliwości
(2025) Użarowska, Beata; Piontek, Dorota. Promotor; Lipiński, Artur. Promotor
Niniejsza praca doktorska analizuje, jak polityzacja Telewizji Polskiej (TVP) pod rządami PiS realizowała rolę aktora pamięci w ramach polityki historycznej. Praca łączy politologię (polityka historyczna, pamięć zbiorowa, polityzacja mediów) z medioznawstwem (rola mediów publicznych w komunikowaniu politycznym, percepcja odbiorców). Głównym problemem badania jest realizowanie roli aktora pamięci przez spolityzowane media publiczne, z naciskiem na kształtowanie pamięci zbiorowej jako narzędzia budowy tożsamości narodowej i legitymizacji władzy. Analizowana jest liczba i tematyka programów historycznych emitowanych przez TVP w latach rządów PiS oraz gatunki rozrywkowe używane do ich prezentacji. Oceniono także reakcje odbiorców na audycje historyczne pod kątem ich zdolności do przekazywania wiedzy historycznej i postrzeganego obiektywizmu. Praca formułuje hipotezy dotyczące roli TVP jako narzędzia polityki historycznej PiS, bada eksponowane tematy związane z historią Polski oraz analizuje percepcję odbiorców wobec przekazów historycznych. Pierwszy rozdział omawia podejścia do badań nad pamięcią, drugi – rolę mediów publicznych w komunikacji politycznej, trzeci – analizuje programy TVP, a czwarty bada opinie odbiorców. Zakończenie podkreśla rolę TVP w kształtowaniu pamięci narodowej zgodnie z narracją PiS, szczególnie poprzez audycje o II wojnie światowej i PRL, promujące wartości patriotyczne i antykomunistyczne.
This doctoral dissertation examines how the politicization of Polish Public Television (TVP) under the Law and Justice Party (PiS) served as a memory actor within historical policy. The study integrates political science (historical policy, collective memory, media politicization) with media studies (the role of public media in political communication, audience perception). The primary issue explored is the role of politicized public media in shaping collective memory as a tool for building national identity and legitimizing power. The research analyzes the number and themes of historical programs broadcast by TVP during the PiS administration, along with the entertainment genres employed for their presentation. Audience reactions to these historical broadcasts are also evaluated in terms of their capacity to convey historical knowledge and perceived objectivity. The dissertation formulates hypotheses about TVP's role as an instrument of PiS's historical policy, investigates prominent themes related to Polish history, and analyzes audience perceptions of historical narratives. The first chapter discusses various approaches to memory studies, the second focuses on the functions of public media in political communication, the third analyzes TVP's programming, and the fourth examines audience opinions. The conclusion underscores TVP's role in shaping national memory according to the PiS narrative, particularly through broadcasts about World War II and the Communist era, promoting patriotic and anti-communist values.
Informacja w internecie: zawartość polskich mediów informacyjnych online w kontekście oddziaływania nowych technologii
(2025) Dopierała-Kalińska, Weronika; Ossowski, Szymon. Promotor
Rozprawa doktorska bada oddziaływanie nowych technologii na polskie media online. Praca skupia się na relacjach między technologią, społeczeństwem i informacją, opierając się na teorii determinizmu technologicznego i koncepcji konstruktywizmu społecznego. Celem jest określenie wzajemnych zależności między procesami przetwarzania, przekazywania i produkcji informacji oraz zidentyfikowanie różnic w mediach online, wynikających z technologicznych i społecznych wpływów. Rozprawa obejmuje pięć rozdziałów. Pierwszy omawia teoretyczne podstawy wpływu technologii na media, drugi analizuje przetwarzanie informacji w kontekście konwergencji mediów, a trzeci koncentruje się na produkcji treści i ewolucji dziennikarstwa w cyfrowym środowisku. Czwarty rozdział bada interaktywność polskich portali informacyjnych, a piąty analizuje kompetencje wymagane od dziennikarzy w środowisku online. Praca wykorzystuje metodologię mieszaną, łączącą analizę zawartości, wywiady pogłębione i desk research, co pozwala na wszechstronną ocenę wpływu technologii na media. Autorka wskazuje, że nowe technologie nie tylko kształtują funkcjonowanie mediów, ale są również poddawane społecznym interpretacjom. Rozwój interaktywności zmienia tradycyjne modele komunikacji, co wymaga od społeczeństwa rozwinięcia kompetencji medialnych. Praca dostarcza ważnych wniosków dotyczących przyszłego rozwoju mediów i ich roli edukacyjnej.
The doctoral dissertation examines the impact of new technologies on Polish online media. It focuses on the relationships between technology, society, and information, drawing on the theory of technological determinism and the concept of social constructivism. The aim is to determine the interdependencies among information processing, transmission, and production processes, as well as to identify differences in online media arising from technological and social influences. The dissertation consists of five chapters. The first discusses the theoretical foundations of technology's influence on media; the second analyzes information processing in the context of media convergence; and the third focuses on content production and the evolution of journalism in a digital environment. The fourth chapter examines the interactivity of Polish news portals, while the fifth analyzes the skills required of journalists in the online environment. The study employs a mixed methodology, combining content analysis, in-depth interviews, and desk research, which allows for a comprehensive assessment of technology's impact on media. The author indicates that new technologies not only shape media functioning but are also subject to social interpretations. The development of interactivity transforms traditional communication models, necessitating the enhancement of media literacy within society. The dissertation provides important insights into the future development of media and its educational role.
Ochrona języków naturalnych
(2007) Puppel , Stanisław
Podstawowe dokumenty dotyczące ochrony języków naturalnych jako języków narodowych i etnicznych oraz prawa do ich używania, wraz z bibliografią dotyczącą wkładu językoznawstwa do dyskusji nad problemem ochrony języków naturalnych, ich utrzymywania i planowania językowego.